1. Wprowadzenie

Smarowanie maszyn w przemyśle spożywczym to kluczowy element utrzymania ich sprawności oraz zapewnienia bezpieczeństwa produkcji. Zastosowanie odpowiednich środków smarnych zapobiega zużyciu elementów mechanicznych, redukuje tarcie oraz zabezpiecza maszyny przed korozją i zanieczyszczeniami. W przeciwieństwie do standardowych smarów przemysłowych, smary spożywcze muszą spełniać rygorystyczne wymagania sanitarno-higieniczne i być zgodne z normami bezpieczeństwa żywności.

2. Charakterystyka smarów spożywczych

Smar spożywczy to substancja smarująca, która została opracowana w taki sposób, aby minimalizować ryzyko kontaminacji żywności w przypadku przypadkowego kontaktu z produktem. W związku z tym musi spełniać określone normy i wymagania, a także charakteryzować się wysoką odpornością na działanie wody, pary, detergentów oraz różnorodnych temperatur.

2.1. Kategorie smarów spożywczych (NSF)

Smary stosowane w przemyśle spożywczym są klasyfikowane według norm NSF (National Sanitation Foundation) na kilka kategorii:

• H1 – smary dopuszczone do przypadkowego kontaktu z żywnością, stosowane w miejscach, gdzie istnieje ryzyko migracji do produktów spożywczych.
• H2 – smary stosowane w obszarach, gdzie nie ma bezpośredniego kontaktu z żywnością.
• H3 – oleje jadalne stosowane do zapobiegania przywieraniu metali i zabezpieczenia powierzchni przed korozją.

2.2. Skład smarów spożywczych

Smary spożywcze składają się z nietoksycznych składników, takich jak:

• Bazowe oleje syntetyczne lub mineralne (np. oleje białe),
• Zagęszczacze (np. mydła kompleksowe, poliurea, bentonit),
• Dodatki uszlachetniające (np. przeciwzużyciowe, antykorozyjne, odporności na utlenianie).

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Oleje i smary dla przemysłu spożywczego

3. Zastosowanie smarów spożywczych w przemyśle

W przemyśle spożywczym smary wykorzystywane są w różnych sektorach, takich jak:

• Produkcja piekarnicza i cukiernicza – smarowanie przenośników, łożysk pieców, elementów formujących ciasto.
• Przemysł mleczarski – smarowanie pomp, zaworów i wirówek.
• Przetwórstwo mięsne i drobiarskie – smarowanie maszyn rozdrabniających i przenośników taśmowych.
• Produkcja napojów – konserwacja i smarowanie linii rozlewniczych.
• Sektor konserw i mrożonek – ochrona łańcuchów transportujących w chłodniach.

4. Wymagania i normy dotyczące smarów spożywczych

Smarowanie w przemyśle spożywczym podlega licznym regulacjom, które zapewniają bezpieczeństwo końcowego produktu. Kluczowe normy to:

• NSF H1, H2, H3 – międzynarodowy standard dotyczący klasyfikacji smarów spożywczych.
• FDA 21 CFR 178.3570 – amerykańska norma regulująca skład smarów spożywczych.
• ISO 21469 – standard określający wymagania higieniczne i bezpieczeństwo dla środków smarnych stosowanych w przemyśle spożywczym.
• Regulacja UE 1935/2004 – dotycząca materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

5. Wybór odpowiedniego smaru spożywczego

Wybór właściwego smaru spożywczego zależy od kilku czynników:

1. Zakres temperatur pracy – np. wysokotemperaturowe smary do pieców piekarniczych.
2. Środowisko pracy – np. smary odporne na działanie wody i detergentów w mleczarniach.
3. Rodzaj obciążeń mechanicznych – smary do wysokich nacisków w maszynach rozdrabniających mięso.
4. Zgodność z normami i certyfikatami – np. wymagania NSF, FDA lub ISO.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Środki smarne dla przemysłu spożywczego - klucz do bezpieczeństwa żywności i wydajności produkcji

6. Przykłady nowoczesnych technologii w smarach spożywczych

Nowoczesne środki smarne dla przemysłu spożywczego to m.in.:

• Syntetyczne smary o przedłużonej trwałości – np. na bazie olejów polialfaolefinowych (PAO) lub perfluoropolieterów (PFPE).
• Biodegradowalne smary spożywcze – oparte na olejach roślinnych, przyjazne dla środowiska.
• Nanotechnologia w smarach spożywczych – poprawiająca właściwości przeciwzużyciowe i zmniejszająca tarcie.

7. Konserwacja i monitoring smarowania

Aby zapewnić optymalną pracę maszyn i zapobiec awariom, konieczna jest:

• Regularna analiza stanu smaru (np. testy lepkości, odporności na utlenianie).
• Kontrola punktów smarowania – zapewnienie odpowiedniej ilości smaru na łożyskach i przekładniach.
• Zastosowanie automatycznych systemów smarowania – ograniczenie błędów ludzkich i precyzyjne dozowanie środka smarnego.

8. Podsumowanie

Smarowanie w przemyśle spożywczym to kluczowy aspekt utrzymania ruchu i higieny produkcji. Wybór odpowiedniego smaru spożywczego wymaga znajomości norm, warunków pracy maszyn i specyfiki środowiska produkcyjnego. Nowoczesne technologie smarne zapewniają coraz lepszą wydajność, dłuższą żywotność komponentów oraz większe bezpieczeństwo żywności. Odpowiednie smarowanie to nie tylko ochrona maszyn, ale także gwarancja zgodności z normami i utrzymanie wysokiej jakości produktów spożywczych.

W przypadku zapytań dotyczących doboru środków smarnych dla przemysłu spożywczego, farmaceutycznego lub kosmetycznego prosimy o kontakt z Działem Obsługi Klienta tel. +48 81 820 07 88 lub e-mail: biuro@gorner.pl

Działamy na terenie województw: dolnośląskie, mazowieckie, lubuskie, śląskie, opole, małopolskie, kujawsko-pomorskie, podlaskie, pomorskie, podkarpackie, łódzkie, warmińsko-mazurskie, świętokrzyskie, lubelskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie.

Nasze produkty wysyłamy firmą spedycyjną do takich miast jak: Warszawa, Białystok, Gdańsk, Gorzów Wlkp., Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Toruń, Wrocław, Bydgoszcz, Zielona Góra, Szczecin.